79 lat temu rozpoczęło się powstanie w warszawskim getcie.

Read Time:1 Minute, 54 Second

19 kwietnia został ustanowiony Dniem Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości. Wspomniana data przypomina nam o wybuchu powstania w warszawskim getcie. Niemcy utworzyli getto w Warszawie 2 października 1940 r. Za murami umieszczano ludność żydowską dowożoną z różnych części Warszawy. Szacuje się, że w momencie szczytowym w getcie więziono około 460 tysięcy osób. 19 kwietnia 1943 r. Niemcy rozpoczęli całkowitą likwidację getta, co spotkało się ze zbrojnym oporem ludności. 16 maja powstanie zakończyło się, a teren getta został zrównany z ziemią. Do obozu koncentracyjnego na Majdanku skierowanych zostało około 20 tysięcy Żydów z getta warszawskiego, wielu z nich jeszcze po zakończeniu powstania. Na poniższej fotografii widzimy Polaków narodowości Żydowskiej, którzy zostali schwytani przez Niemców w czasie tłumienia powstania w getcie warszawskim. Fotografia pochodzi z raportu Jürgena Stroopa dla Heinricha Himmlera.

Źródło zdjęcia Facebook – Mikołaj Kaczmarek – Kolor historii

W przeddzień święta Pesach, 19 kwietnia 1943 r., liczące 2 tys. żołnierzy niemieckie oddziały przy wsparciu czołgów i wozów pancernych wkroczyły do getta w celu ostatecznej likwidacji. Do walki z Niemcami stanęło około 500 członków ŻOB, podzielonych na 22 grupy bojowe pod zwierzchnim dowództwem Mordechaja Anielewicza oraz około 150 bojowników ŻZW. Niemieccy naziści natrafili na zacięty opór. Powstańcy ostrzeliwali wkraczające do getta oddziały niemieckie obrzucając je równocześnie granatami oraz butelkami z benzyną. Symbolem powstania stała się dwie flagi – żydowska i polska, które zawieszono na wysokiej kamienicy przy pl. Muranowskim. W tym miejscu zacięty opór przez wiele dni stawiało zgrupowanie ŻZW pod dowództwem Pawła Frenkla.

Dowodzący siłami niemieckimi zbrodniarz wojenny Jürgen Stroop w swoim raporcie na temat zniszczeń getta napisał, że jego oddziały ujęły lub zabiły ponad 56 tys. Żydów oraz wykryły 631 bunkrów. Wedłg raportu Stroopa 36 tys. ludzi Niemcy deportowali do obozów pracy na Lubelszczyźnie, pozostali zginęli na miejscu lub w komorach gazowych Treblinki.

79 lat temu, 19 kwietnia 1943 r. zryw w getcie warszawskim stanowił formę protestu przeciw zbrodniczej polityce Niemiec. Polscy Żydzi żyjąc od 3 lat w warunkach uwłaczających ludzkiej godności, pomimo wygłodzenia, chorób i stosowanego każdego dnia terroru, znaleźli w sobie wolę i siłę do walki. Sprzeciwiając się silniejszym siłom niemieckim powstańcy walczyli do samego końca. Umierali wolni odchodząc z tego świata. Wspomnienie tego triumfu zła musi budzić w nas głęboką gorycz i braterską solidarność z tymi, którzy noszą niezatarte znamię tej tragedii.

Krzysztof Król